Kierowca/operator wózków podnośnikowych/widłowych (834401)
Grupa 8 (KZiS) - Operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń
W grupie wielkiej ósmej powinni być klasyfikowani robotnicy obsługujący maszyny i urządzenia półautomatyczne, zmechanizowane linie produkcyjne, pracujący przy montażowych liniach z wymuszonym lub swobodnym taktem lub też nadzorujący zautomatyzowane linie czy urządzenia. Ich zadania wymagają głównie znajomości obsługi maszyn i urządzeń, reagowania na uszkodzenia maszyn oraz rozpoznawania i sygnalizowania lub usuwania wszelkich nieprawidłowości, zanim zdążą one w istotny sposób wpłynąć na proces produkcyjny.
Grupa ta obejmuje zawody wymagające wiedzy, umiejętności i doświadczenia niezbędnych do prowadzenia pojazdów i innego sprzętu ruchomego, nadzorowania, kontroli i obserwacji pracy maszyn i urządzeń przemysłowych na miejscu lub przy pomocy zdalnego sterowania oraz do montowania produktów z komponentów według ścisłych norm i metod. Wykonywanie zadań wymaga głównie posiadania wiedzy i zrozumienia zasad funkcjonowania obsługiwanych urządzeń.
Kierowcy operatorzy wózków jezdniowych/widłowych prowadzą i obsługują elektryczne i spalinowe wózki platformowe lub widłowe przeznaczone do przewożenia towarów oraz podnoszenia i układania palet z towarami w stosy. Zadania wykonywane przez kierowców operatorów wózków jezdniowych zazwyczaj obejmują: prowadzenie i obsługę elektrycznych lub spalinowych wózków widłowych podnośnikowych do ładowania, rozładowywania, przewożenia, podnoszenia i układania palet z towarami w stosy lub na półkach regałów na dworcach lotniczych, w portach, magazynach, fabrykach i innych zakładach; prowadzenie i obsługę elektrycznych lub spalinowych wózków platformowych stosowanych do poziomego przemieszczania towarów; sprawdzanie działania i przygotowywanie wózków do pracy, w tym doładowywanie akumulatorów lub uzupełnianie paliwa; wykonywanie rutynowych czynności konserwacyjnych wózków; prowadzenie rejestrów podejmowanych działań i awarii pojazdów; wykonywanie innych zadań pokrewnych.
Wymagania kwalifikacyjne: ukończone 18 lat, świadectwo ukończenia szkolenia potwierdzające umiejętność praktycznego wykonywania czynności obsługi wózków jezdnych, dokument wydany zgodnie z przepisami, kwalifikacje sprawdzane i potwierdzane przed zatrudnieniem. Dokumenty kwalifikacyjne potwierdza Urząd Dozoru Technicznego (zaświadczenie kwalifikacyjne) lub Instytut Mechanizacji Budownictwa i Górnictwa Skalnego (książka operatora) ważne na terenie całego kraju. Dokumentem zezwalającym na obsługę wózków widłowych może być wystawione przez pracodawcę zezwolenie imienne, ważne na terenie zakładu pracy danego pracodawcy. Dokument taki może być wydany pracownikowi, który ukończył z wynikiem pozytywnym szkolenia dla operatorów wózków zorganizowanego przez pracodawcę, według programu opracowanego lub zatwierdzonego przez jednostkę organizacyjną wyznaczoną przez Ministra właściwego do spraw gospodarki, np. mogą to być ośrodki szkoleniowe prowadzące szkolenia dla kierowców wózków jezdniowych. Pracodawca może prowadzić szkolenie dla operatorów wózków we własnym zakresie (używać do nauki własny sprzęt i zatrudniać jako wykładowców i instruktorów swoich pracowników) lub korzystać z ośrodków szkoleniowych zewnętrznych. Pracodawca powinien jednakże pamiętać, iż zorganizowanie szkolenia dla operatorów wózków przez pracodawcę w celu wydania pracownikowi imiennego zezwolenia jest warunkiem koniecznym. Jeżeli pracownik przedstawi pracodawcy zaświadczenie o ukończeniu szkolenia dla operatorów wózków zorganizowanego przez inny podmiot (np. przez poprzedniego pracodawcą, ośrodek szkoleniowy zewnętrzny), to pracodawca w procesie szkolenia tego pracownika może uwzględnić odbyte szkolenie.
Kategorie uprawnień do obsługi wózków jezdniowych:
III WJO – wózki jezdniowe podnośnikowe prowadzone i zdalnie sterowane;
II WJO – wózki jezdniowe podnośnikowe z wyłączeniem specjalizowanych;
I WJO – wózki jezdniowe podnośnikowe z podaniem rodzaju wózka specjalizowanego. Rodzaj wózka specjalizowanego:
a) w tym z operatorem podnoszonym z ładunkiem,
b) w tym z wysięgnikiem.
Przed przystąpieniem do pracy operatora wózka widłowego, pracodawca jest zobowiązany: a) przekazać operatorowi wózka wszystkie ważne informacje o warunkach pracy, takie jak: masa transportowanych ładunków, ich właściwości fizyczne i chemiczne, rodzaje stosowanych opakowań, zagrożeniach pożarowych, wybuchowych, chemicznych i innych jakie mogą wystąpić w pomieszczeniach, w których wózek będzie eksploatowany; b) przekazać operatorowi informacje o stanie technicznym dróg i trasach przejazdu wózka oraz wymaganiach dotyczących organizacji pracy związanej z użytkowaniem wózka jezdnego; c) o środkach jakie należy stosować dla zachowania bezpieczeństwa pracy na tym stanowisku (szkolenia wstępne, stanowiskowe i okresowe BHP).
Niedopuszczalne jest: a) używanie wózków w miejscach o nawierzchni i jej nachyleniu nie odpowiadające warunkom określonym w dokumentacji techniczno-ruchowej danego wózka; b) używanie wózków w miejscach o niesprawdzonej wytrzymałości podłoża lub o wytrzymałości mniejszej niż wymagania dla w pełni obciążonego wózka; c) używanie w miejscach nieoświetlonych, dopuszczalne jest w sytuacji, kiedy wózek jest wyposażony w światła odpowiednie do rodzaju i miejsca wykonywanej pracy; d) obciążanie wózka ponad jego dopuszczalną ładowność; e) używanie wózka w warunkach niestabilnego lub śliskiego podłoża uniemożliwiającego bezpieczne manewrowanie przewożonym ładunkiem; f) używanie w pomieszczeniach pracy wózków z silnikami spalinowymi zasilanymi benzyną etylizowaną lub zawierającą inne substancje toksyczne np. zasilane butlami na gaz propan butan (na wymianę butli gazowych potrzebne są specjalne uprawnienia); g) przekraczanie dozwolonych prędkości, szczególną uwagę należy zachować na zakrętach, wyjazdach z tras podporządkowanych, w czasie ruchu pieszych itp.
Zagrożenia BHP na stanowisku pracy kierowcy/operatora wózka jezdnego/widłowego:
1) upadek na tym samym poziomie - potłuczenia, złamania kończyn, zwichnięcia, urazy wewnętrzne;
2) uderzenie, przygniecenie - śmierć lub kalectwo;
3) oparzenia termiczne lub chemiczne - rany oparzeniowe, uszkodzenie narządu wzroku;
4) pożar, wybuch - urazy, oparzenia, kalectwo, śmierć;
5) skaleczenia - urazy dłoni i innych części ciała;
6) przeciążenie układu mięśniowo-kostnego - przepuklina, choroby narządów ruchu;
7) zatrucia - bóle głowy, wymioty, zasłabnięcia;
8) porażenie prądem elektrycznym - śmierć, urazy ciała, poparzenia;
9) hałas - uszkodzenie narządów słuchu, bóle głowy, nerwice;
10) niewystarczające oświetlenie miejsca pracy - urazy ciała, wypadki przy pracy, osłabienie wzroku;
11) zmienne warunki atmosferyczne - przegrzanie lub przeziębienie organizmu, odmrożenia, udar cieplny, przemoczenie, przewianie;
12) stres - choroby ogólnoustrojowe, nerwice, bóle głowy, choroby serca, wypadki przy pracy, rozdrażnienie, złe stosunki pomiędzy pracownikami.
Pracownicy obsługujący wózki jezdniowe zobowiązani są do stosowania środków ochrony indywidualnej, odzież, obuwie robocze, kamizelki odblaskowe, hełmy/specjalne czapki ochronne i inne zgodne z decyzją pracodawcy. Wózki powinny być odpowiednio serwisowane przez osoby z uprawnieniami, szczególny nacisk należy położyć na wózki o napędzie benzynowym i gazowym. Wózki powinny mieć wyznaczone, najlepiej oddzielne odpowiednio wentylowane pomieszczenie do parkowania.
Najbardziej narażoną grupą osób na wypadki przy pracy z wózkami jezdniowymi są osoby młode w wieku 18-24 lata, którym zdarzają się one o ponad połowę częściej niż osobom starszym. Odwrotnie kształtuje sytuacja jeśli weźmiemy pod uwagę wypadki śmiertelne, gdyż najczęściej zdarzają się one wśród osób w wieku 55-64 lata.
Do głównych przyczyn wypadków przy pracy, wg CIOP-PIB zalicza się:
a) błędy projektowe/konstrukcyjne- są to m.in. różnego rodzaju wady konstrukcji urządzenia, układu napędowego, sterowania, instalacji elektrycznej, hydraulicznej i pneumatycznej, niewłaściwy dobór wymiarów i materiałów, niewłaściwe zabezpieczenia urządzenia
b) wada wytwarzania (produkcyjna - wykonania, montażu)- m.in. wady połączeń, wady przeróbki plastycznej i obróbki cieplnej, niedotrzymanie warunków DTR (dokumentacji techniczno-ruchowej)/instrukcji użytkowania przy montażu urządzenia
c) przyczyny materiałowe- m.in. ukryte wady materiałowe, „zmęczenie" materiału, pogorszenie się własności materiału w czasie eksploatacji, oddziaływanie substancji żrących bądź korozji
d) błędy eksploatacyjne- m.in. niewłaściwa konserwacja oraz kontrola urządzenia i jego układów zabezpieczających, niewłaściwe naprawy i przeróbki, wadliwe działanie urządzeń zabezpieczających, niewłaściwa organizację miejsca pracy, niedotrzymanie warunków DTR przy eksploatacji urządzenia, nieodpowiednie kwalifikacje osób je obsługujących
e) czynniki zewnętrzne- w tej grupie wyróżniamy klęski żywiołowe, pożar, zalanie.
f) Ostatnią grupę tworzą tzw. przyczyny niewyjaśnione.
Ku przestrodze, w roku 2010 wg Państwowej Inspekcji Pracy było zgłoszonych do zbadania 155 wypadków przy pracy w magazynach z udziałem urządzeń podnośnikowych. W wypadkach tych zostało poszkodowanych 185 osób, w tym 29 śmiertelnie, 67 osób doznało ciężkich obrażeń ciała, z czego 46 osób zostało poszkodowanych w wypadkach zbiorowych.
Zawód operatora wózka jezdnego wbrew pozorom i utartym stereotypom, że każdy może go wykonywać, jest zawodem, który wymaga dużej wiedzy, odporności psychicznej, zachowania wszechstronnej uwagi, koncentracji, odporności na stres i innych cech wymaganych podczas pracy w ruchu. Wypadki przy pracy z udziałem wózków jezdnych, zazwyczaj kończą się ciężkim uszkodzeniem ciała, często również zdarzają się wypadki śmiertelne. Operator musi zachowywać szczególną uwagę zarówno w stosunku do sprzętu, siebie jak i osób znajdujących się wokół.
Ciekawostką może być oryginalny projekt dotyczący propagowania kultury bezpieczeństwa i higieny pracy przez bardzo sympatyczną postań NAPO.
Napo to oryginalny pomysł, który zrodził się w grupie specjalistów ds. komunikacji w zakresie BHP w odpowiedzi na zapotrzebowanie na produkty informacyjne wysokiej jakości, umożliwiające przełamywanie barier narodowych i wyjście naprzeciw zróżnicowaniu kulturowemu i językowemu oraz praktycznym potrzebom ludzi w miejscu pracy. Filmy te nie mają na celu zaprezentowania tematu w sposób wyczerpujący, ani nie powinny być postrzegane jako materiał szkoleniowy czy edukacyjny. Zadaniem Napo i jego przyjaciół jest zachęcanie do BHP poprzez prezentację atrakcyjnych postaci, zabawne historie oraz humor i podejście z przymrużeniem oka. „Bezpieczeństwo z uśmiechem” to wkład Napo w tworzenie bezpieczniejszych, zdrowszych i lepszych miejsc pracy. Każdy film jest współprodukcją wielu instytucji europejskich. Europejska Agencja Bezpieczeństwa i Zdrowia w Pracy z siedzibą w Bilbao w Hiszpanii sfinansowała opracowanie strony internetowej.
Źródło: https://www.napofilm.net/pl/napos-films/films
Wszystkim życzę bezpiecznej pracy.
Bibliografia
Bryła R. (2007), Bezpieczne stanowisko pracy, Katowice: Wydawnictwo ELAMED.
Bryła R. (2011), Bezpieczeństwo i higiena pracy, Katowice: Wydawnictwo ELAMED.
Dyląg W. (2012), BHP w biurze, Warszawa: PIP Główny Inspektora Pracy.
Ejdys J. (2010), Kształtowanie kultury bezpieczeństwa i higieny pracy, Białystok: Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej.
Karczewski J.T., Karczewska K.W. (2012), Zarządzanie bezpieczeństwem pracy, Gdańsk: Wydawnictwo Ośrodek Doradztwa i Doskonalenia Kadr Sp. z o.o.
Rączkowski B. (2009), BHP w praktyce, Gdańsk: Wydawnictwo Ośrodek Doradztwa i Doskonalenia Kadr Sp. z o.o.
https://www.ciop.pl/ https://www.mpips.gov.pl/ https://mc.gov.pl/ https://www.pip.gov.pl/pl/
http://isap.sejm.gov.pl/ http://psz.praca.gov.pl/rynek-pracy/bazy-danych/klasyfikacja-zawodow-i-specjalnosci/wyszukiwarka-opisow-zawodow
Dz.U. 2010 nr 82 poz. 537.
Dz. U. 2006 nr 80, poz. 563 ze zm.
Dz. U. 2002 nr 70, poz. 650 ze zm.
Dz. U. 2001 nr 118, poz. 1263 ze zm.
Dz. U. 2001 nr 79, poz. 849 ze zm.
Dz. U. 2002 nr 217, poz. 1833 ze zm.
Dz. U. 2005 nr 73, poz. 645 ze zm.
Kodeks Pracy art. 23715 § 2 (tekst jednolity Dz.U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.),
Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 10 maja 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy użytkowaniu wózków jezdniowych z napędem silnikowym (Dz. U. z dnia 8 czerwca 2002 r. Nr 70, poz. 650).
Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 15 września 2001 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas eksploatacji maszyn i innych urządzeń technicznych do robót ziemnych, budowlanych i drogowych (Dz.U. Nr 118, poz. 1263).
Kod QR do tego wpisu
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz