W Polsce działa cały system organizacyjny ochrony pracy. Są to różnego rodzaju instytucje państwowe oraz organizacje, które uczestniczą w kształtowaniu i realizowaniu zadań w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy.
Poniżej przedstawiam najważniejsze ogólnokrajowe służby kontrolne z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy.
Źródło: www.ciop.pl
Państwowa Inspekcja Pracy
https://www.pip.gov.pl/pl
Ustawa o Państwowej Inspekcji Pracy z 13 kwietnia 2007 r. ze zm. (Dz.U. 2018 poz. 623) precyzyjnie określa zakres obowiązków i praw, jakie wzajemnie wobec siebie mają podczas kontroli kontrolowani i kontrolerzy. Dzięki temu inspektor pracy może skuteczniej wykonywać czynności kontrolne.
Celem kontroli w zakładzie pracy jest:
1) ustalenie stanu faktycznego w zakresie przestrzegania prawa pracy, w szczególności przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy;
2) zbadanie przestrzegania przepisów o legalności zatrudnienia;
3) udokumentowanie dokonanych ustaleń.
Kto podlega czynnościom kontrolnym?
Kontroli Państwowej Inspekcji Pracy – w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz legalności zatrudnienia – podlegają wszyscy pracodawcy i przedsiębiorcy niebędący pracodawcami, na rzecz których świadczona jest praca przez osoby fizyczne, w tym osoby wykonujące na własny rachunek działalność gospodarczą, bez względu na podstawę świadczenia pracy.
Gdzie powinna odbywać się kontrola?
Kontrolę można przeprowadzić w siedzibie podmiotu kontrolowanego oraz w podległych mu jednostkach lub miejscach przechowywania dokumentów finansowych i kadrowych. Poszczególne czynności kontrolne mogą być wykonywane także w siedzibach jednostek organizacyjnych PIP, tj. Głównego Inspektoratu Pracy i okręgowych inspektoratów pracy.
Inspektor pracy ma prawo:
1) przeprowadzania kontroli przestrzegania przepisów prawa pracy, a w szczególności stanu bezpieczeństwa i higieny pracy bez uprzedzenia o każdej porze dnia i nocy oraz kontroli legalności zatrudnienia w zakresie, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy o PIP.
2) Inspektor pracy nie podlega obowiązkowi posiadania przepustki – po kontrolowanym terenie może poruszać się swobodnie. Jest także zwolniony z rewizji osobistej, nawet jeśli przewiduje ją regulamin pracy w kontrolowanym zakładzie.
Podczas kontroli
W toku wykonywania czynności kontrolnych inspektor pracy ma prawo:
1) swobodnego wstępu na teren zakładu pracy i do wszystkich jego obiektów pomieszczeń;
2) przeprowadzania oględzin obiektów, maszyn i urządzeń oraz pomieszczeń pracy;
3) żądania od Ciebie pisemnych i ustnych informacji w sprawach objętych kontrolą – obowiązkowi temu podlegają również wszyscy pracownicy, których zatrudniasz lub zatrudniałeś, albo które wykonują lub wykonywały dla Ciebie pracę na innej podstawie niż stosunek pracy, w tym osoby wykonujące na własny rachunek działalność gospodarczą; inspektor ma także prawo wzywania i przesłuchiwania tych osób w związku z kontrolą;
4) wglądu do dokumentacji zakładu pracy, w tym do:
- a) dokumentów dotyczących budowy, przebudowy lub modernizacji oraz uruchomienia zakładu pracy;
- b) planów i rysunków technicznych, dokumentacji technicznej i technologicznej;
- c) wyników ekspertyz, badań i pomiarów dotyczących produkcji bądź innej działalności zakładu – na żądanie inspektora masz obowiązek dostarczenia inspektorowi próbek surowców i materiałów używanych, wytwarzanych lub powstających w toku produkcji, w ilości niezbędnej do przeprowadzenia analiz lub badań, gdy mają one związek z przeprowadzaną kontrolą;
5) wglądu do akt osobowych i wszelkich dokumentów związanych z wykonywaniem pracy przez pracowników lub osoby zatrudnione na innej podstawie niż stosunek pracy;
6) zapoznania się z decyzjami wydanymi przez inne organy kontroli i nadzoru nad warunkami pracy oraz ich realizacją;
7) utrwalenia przebiegu kontroli za pomocą środków technicznych służących do utrwalania obrazu lub dźwięku;
8) wykonywania niezbędnych dla celów kontroli odpisów, zestawień lub wyciągów z dokumentów oraz obliczeń i zestawień sporządzanych na podstawie tych dokumentów – może też żądać ich bezpośrednio od Ciebie;
9) sprawdzania tożsamości osób wykonujących pracę lub przebywających na terenie podmiotu kontrolowanego, ich przesłuchiwania i żądania oświadczeń w sprawie legalności zatrudnienia lub prowadzenia innej działalności zarobkowej;
10) korzystania z pomocy biegłych i specjalistów oraz akredytowanych laboratoriów.
Po zakończeniu czynności kontrolnych inspektor przygotowuje protokół kontrolny wg obowiązującego wzoru.
Rada Ochrony Pracy przy Sejmie
http://rop.sejm.gov.pl/
Do najważniejszych zadań Rady Ochrony Pracy należy:
-Ocena działalności Państwowej Inspekcji Pracy
-Wyrażanie stanowiska na temat programów działalności Państwowej Inspekcji Pracy oraz wniosków wynikających z tych ocen
-Opiniowanie projektów aktów prawnych dotyczących problematyki ochrony pracy
-Inicjowanie prac związanych z ratyfikacją konwencji międzynarodowych oraz międzynarodowych norm z zakresu ochrony pracy i ergonomii
-Występowanie do organów administracji rządowej i samorządu terytorialnego oraz organizacji pracodawców i pracobiorców w sprawach związanych z ochroną pracy
-Ocena problemów ochrony pracy o zasięgu ogólnokrajowym
Podstawa prawna: Ustawa o Państwowej Inspekcji Pracy z 13 kwietnia 2007 r. (Dz.U. 2018 poz. 623)
Art. 7. 1. Powołuje się Radę Ochrony Pracy, zwaną dalej „Radą”, jako organ nadzoru w sprawach dotyczących przestrzegania prawa pracy, w tym bezpieczeństwa i higieny pracy, a także legalności zatrudnienia oraz działalności Państwowej Inspekcji Pracy.
- W skład Rady wchodzi 30 członków, w tym przewodniczący, zastępcy przewodniczącego, sekretarz i członkowie, których powołuje i odwołuje Marszałek Sejmu. Kadencja Rady trwa cztery lata.
- Członkowie Rady pełnią obowiązki do dnia powołania nowych członków.
- Członków Rady powołuje się spośród posłów, senatorów i kandydatów zgłoszonych przez Prezesa Rady Ministrów oraz przez organizacje związkowe i organizacje pracodawców, reprezentatywne w rozumieniu ustawy z dnia 24 lipca 2015 r. o Radzie Dialogu Społecznego i innych instytucjach dialogu społecznego (Dz. U. poz. 1240 oraz z 2017 r. poz. 2371),
a także przez inne organizacje społeczne zajmujące się problematyką ochrony pracy. Do Rady powołuje się także ekspertów i przedstawicieli nauki.
- W skład Rady nie można powołać pracownika Państwowej Inspekcji Pracy, chyba że korzysta on z urlopu bezpłatnego udzielonego w celu wykonywania funkcji z wyboru.
- Zasady reprezentacji w Radzie oraz wysokość diety członków Rady za udział w jej pracach określa Marszałek Sejmu w drodze zarządzenia.
- Do zadań Rady należy wyrażanie stanowiska w sprawach z zakresu działania Państwowej Inspekcji Pracy, w szczególności dotyczących:
1) programów działalności i zadań Państwowej Inspekcji Pracy;
2) okresowych ocen działalności Państwowej Inspekcji Pracy oraz wniosków wynikających z tych ocen;
3) problemów ochrony pracy o zasięgu ogólnokrajowym.
- Rada wyraża opinię o kandydatach na stanowiska Głównego Inspektora Pracy i jego zastępców oraz okręgowych inspektorów pracy.
- Rada działa na podstawie uchwalonego przez siebie regulaminu, zatwierdzonego przez Marszałka Sejmu.
Państwowa Inspekcja Sanitarna
https://gis.gov.pl/
Ustawa z dnia 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej (Dz.U. 1984 nr 12 poz. 49) tj. Dz.U. 2019 poz.59.
Zadania i zakres działania Państwowej Inspekcji Sanitarnej
Art. 1. Państwowa Inspekcja Sanitarna jest powołana do realizacji zadań z zakresu zdrowia publicznego, w szczególności poprzez sprawowanie nadzoru nad warunkami:
1) higieny środowiska,
2) higieny pracy w zakładach pracy,
3) higieny radiacyjnej,
4) higieny procesów nauczania i wychowania,
5) higieny wypoczynku i rekreacji,
6) zdrowotnymi żywności, żywienia i produktów kosmetycznych,
7) higieniczno-sanitarnymi, jakie powinien spełniać personel medyczny, sprzęt oraz pomieszczenia, w których są udzielane świadczenia zdrowotne
– w celu ochrony zdrowia ludzkiego przed niekorzystnym wpływem szkodliwości i uciążliwości środowiskowych, zapobiegania powstawaniu chorób, w tym chorób zakaźnych i zawodowych.
Art. 2. Wykonywanie zadań określonych w art. 1 polega na sprawowaniu zapobiegawczego i bieżącego nadzoru sanitarnego oraz prowadzeniu działalności zapobiegawczej i przeciwepidemicznej w zakresie chorób zakaźnych i innych chorób powodowanych warunkami środowiska, a także na prowadzeniu działalności oświatowo-zdrowotnej.
Art. 3. Do zakresu działania Państwowej Inspekcji Sanitarnej w dziedzinie zapobiegawczego nadzoru sanitarnego należy w szczególności:
1) opiniowanie projektów planów zagospodarowania przestrzennego województwa, miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy;
1a) uzgadnianie warunków zabudowy i zagospodarowania terenu pod względem wymagań higienicznych i zdrowotnych;
2) uzgadnianie dokumentacji projektowej pod względem wymagań higienicznych i zdrowotnych dotyczących: a) budowy oraz zmiany sposobu użytkowania obiektów budowlanych, statków morskich, żeglugi śródlądowej i powietrznych, b) nowych materiałów i procesów technologicznych przed ich zastosowaniem w produkcji lub budownictwie;
3) uczestniczenie w dopuszczeniu do użytku obiektów budowlanych, statków morskich, żeglugi śródlądowej i powietrznych oraz środków komunikacji lądowej;
4) inicjowanie przedsięwzięć oraz prac badawczych w dziedzinie zapobiegania negatywnym wpływom czynników i zjawisk fizycznych, chemicznych i biologicznych na zdrowie ludzi.
Inspekcja Weterynaryjna
https://www.wetgiw.gov.pl/
Inspekcją Weterynaryjną kieruje Główny Lekarz Weterynarii, który jest centralnym organem administracji rządowej podległym ministrowi właściwemu do spraw rolnictwa. Główny Lekarz Weterynarii wykonuje swoje zadania przy pomocy Głównego Inspektoratu Weterynarii.
Zadania Inspekcji Weterynaryjnej
Inspekcja realizuje zadania z zakresu:
- ochrony zdrowia zwierząt oraz
- bezpieczeństwa produktów pochodzenia zwierzęcego i żywności zawierającej jednocześnie środki spożywcze pochodzenia niezwierzęcego i produkty pochodzenia zwierzęcego znajdującej się w rolniczym handlu detalicznym,
w celu zapewnienia ochrony zdrowia publicznego.
Zadania Inspekcji realizowane są w szczególności przez:
- zwalczanie chorób zakaźnych zwierząt, w tym chorób odzwierzęcych;
- badania kontrolne zakażeń zwierząt;
- monitorowanie chorób odzwierzęcych i odzwierzęcych czynników chorobotwórczych oraz związanej z nimi oporności na środki przeciwdrobnoustrojowe u zwierząt, w produktach pochodzenia zwierzęcego i środkach żywienia zwierząt;
- badanie zwierząt rzeźnych oraz produktów pochodzenia zwierzęcego;
- przeprowadzanie:
- weterynaryjnej kontroli granicznej,
- kontroli weterynaryjnej w handlu i wywozie zwierząt oraz produktów w rozumieniu przepisów o kontroli weterynaryjnej w handlu,
- kontroli administracyjnych i kontroli na miejscu przestrzegania wymogów w zakresie określonym w przepisach o płatnościach w ramach systemów wsparcia bezpośredniego,
- kontroli wyrobów do diagnostyki in vitro stosowanych w medycynie weterynaryjnej,
- kontroli działalności hodowcy, dostawcy i użytkownika, w tym w zakresie:
- utrzymywania zwierząt przeznaczonych do wykorzystania lub wykorzystywanych do celów naukowych lub edukacyjnych,
- prowadzenia ewidencji zwierząt,
- przeprowadzania doświadczeń;
- sprawowanie nadzoru nad:
- bezpieczeństwem produktów pochodzenia zwierzęcego, w tym nad wymaganiami weterynaryjnymi przy ich produkcji, umieszczaniu na rynku oraz sprzedaży bezpośredniej,
- bezpieczeństwem żywności żywności zawierającej jednocześnie środki spożywcze pochodzenia niezwierzęcego i produkty pochodzenia zwierzęcego znajdującej się w rolniczym handlu detalicznym,
- wprowadzaniem na rynek zwierząt, produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego i produktów pochodnych,
- wytwarzaniem, obrotem i stosowaniem pasz, dodatków stosowanych w żywieniu zwierząt, organizmów genetycznie zmodyfikowanych przeznaczonych do użytku paszowego i pasz genetycznie zmodyfikowanych oraz nad transgranicznym przemieszczaniem organizmów genetycznie zmodyfikowanych przeznaczonych do użytku paszowego,
- zdrowiem zwierząt przeznaczonych do rozrodu oraz jakością zdrowotną materiału biologicznego i jaj wylęgowych drobiu,
- obrotem i ilością stosowanych produktów leczniczych weterynaryjnych,
- wytwarzaniem i stosowaniem pasz leczniczych,
- przestrzeganiem przepisów o ochronie zwierząt,
- przestrzeganiem zasad identyfikacji i rejestracji zwierząt oraz przemieszczaniem zwierząt,
- przestrzeganiem wymagań weterynaryjnych w gospodarstwach utrzymujących zwierzęta gospodarskie;
- prowadzenie monitorowania substancji niedozwolonych, pozostałości chemicznych, biologicznych, produktów leczniczych i skażeń promieniotwórczych u zwierząt, w ich wydzielinach i wydalinach, w tkankach lub narządach zwierząt, w produktach pochodzenia zwierzęcego, w wodzie przeznaczonej do pojenia zwierząt oraz środkach żywienia zwierząt;
- prowadzenie wymiany informacji w ramach systemów wymiany informacji, o których mowa w przepisach Unii Europejskiej;
- przyjmowanie informacji o niebezpiecznych produktach żywnościowych oraz paszach od organów Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa, Inspekcji Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych, w zakresie kompetencji tych inspekcji, oraz od organów Inspekcji Handlowej o niebezpiecznych produktach żywnościowych pochodzenia zwierzęcego oraz ocena ryzyka i stopnia zagrożenia spowodowanego niebezpiecznym produktem żywnościowym lub paszą, a następnie przekazywanie tych informacji do kierującego siecią systemu RASFF, o którym mowa w art. 85 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia.
Państwowa Straż Pożarna
https://www.straz.gov.pl/
Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o Państwowej Straży Pożarnej (Dz.U. 1991 nr 88 poz. 400), t.j. Dz.U. 2018 poz. 1313, 1592, 1669.
Art. 1. 1. Powołuje się Państwową Straż Pożarną jako zawodową, umundurowaną i wyposażoną w specjalistyczny sprzęt formację, przeznaczoną do walki z pożarami, klęskami żywiołowymi i innymi miejscowymi zagrożeniami.
2. Do podstawowych zadań Państwowej Straży Pożarnej należy:
1) rozpoznawanie zagrożeń pożarowych i innych miejscowych zagrożeń;
2) organizowanie i prowadzenie akcji ratowniczych w czasie pożarów, klęsk żywiołowych lub likwidacji miejscowych zagrożeń;
3) wykonywanie pomocniczych specjalistycznych czynności ratowniczych w czasie klęsk żywiołowych lub likwidacji miejscowych zagrożeń przez inne służby ratownicze;
4) kształcenie kadr dla potrzeb Państwowej Straży Pożarnej i innych jednostek ochrony przeciwpożarowej oraz powszechnego systemu ochrony ludności;
5) nadzór nad przestrzeganiem przepisów przeciwpożarowych;
6) prowadzenie prac naukowo-badawczych w zakresie ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony ludności;
7) współpraca z Szefem Krajowego Centrum Informacji Kryminalnych w zakresie niezbędnym do realizacji jego zadań ustawowych;
8) współdziałanie ze strażami pożarnymi i służbami ratowniczymi innych państw oraz ich organizacjami międzynarodowymi na podstawie wiążących Rzeczpospolitą Polską umów międzynarodowych oraz odrębnych przepisów;
9) realizacja innych zadań wynikających z wiążących Rzeczpospolitą Polską umów międzynarodowych na zasadach i w zakresie w nich określonych.
Urząd Dozoru Technicznego
https://www.udt.gov.pl/
Urząd Dozoru Technicznego (UDT) jest państwową osobą prawną działającą w obszarze bezpieczeństwa urządzeń technicznych w oparciu o szereg aktów prawnych, przede wszystkim ustawę z dnia 21 grudnia 2000 r. o dozorze technicznym (Dz.U. 2000 nr 122 poz. 1321). UDT kontynuuje ponad stuletnią tradycję polskiego dozoru technicznego. UDT posiada 10 oddziałów terenowych oraz 22 biura, rozmieszczonych na terytorium całej Polski.
- Podstawowy i najszerszy zakres działalności UDT określa ustawa o dozorze technicznym. Przepisy regulujące tę działalność znajdują się w aktach wykonawczych do tej ustawy. Kompetencje UDT jako jednostki inspekcyjnej zostały potwierdzone certyfikatem akredytacji nr AK 001wydanym przez Polskie Centrum Akredytacji.
- UDT jest także Jednostką Notyfikowaną nr 1433, działającą w oparciu o ustawę z dnia 30 sierpnia 2002 r. o systemie oceny zgodnościoraz ustawę z dnia 13 kwietnia 2016 r. o systemach oceny zgodności i nadzoru rynkujak też odpowiednie notyfikacje do wykonywania oceny zgodności w zakresie 10 unijnych dyrektyw nowego podejścia i jednego rozporządzenia.
- UDT działa również jako jednostka certyfikująca i posługuje się nazwą UDT- CERT.
Polskie Centrum Akredytacji potwierdziło kompetencje UDT w zakresie:
- certyfikacji systemów zarządzania – akredytacją nr AC 078;
- certyfikacji osób – akredytacją nr AC 088;
- certyfikacji wyrobów – akredytacją nr AC 100.
UDT - Zespół Bezpieczeństwa i Higieny Pracy oraz Ochrony Przeciwpożarowej odpowiada w szczególności za:
- nadzorowanie działań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpożarowej w komórkach organizacyjnych/Oddziałach terenowych, w zakresie określonym w § 2.1. rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 2 września 1997 r. w sprawie służby bezpieczeństwa i higieny pracy,
- kontrolowanie i ocenianie działalności komórek organizacyjnych/Oddziałów terenowych w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpożarowej,
- współpracę z innymi komórkami organizacyjnymi i Oddziałami terenowymi w zakresie dotyczącym zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy w zintegrowanym systemie zarządzania.
Każde urządzenie techniczne jest projektowane i wytwarzane tak, aby zminimalizować zagrożenia związane z jego eksploatacją do poziomu akceptowalnego ryzyka. W UE regulują to przepisy wdrażające dyrektywy wspólnoty. Jednak w fazie eksploatacji, kiedy urządzenie znajduje się w rękach konkretnych ludzi, kiedy wymaga bieżącej konserwacji, a jego poszczególne elementy podlegają zużyciu, mogą powstawać zagrożenia.
Dozór techniczny to określone ustawą działania zmierzające do bezpiecznego funkcjonowania urządzeń technicznych.
Dozorowi technicznemu podlegają urządzenia techniczne stwarzające zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzkiego oraz mienia i środowiska, poprzez rozprężanie cieczy lub gazów znajdujących się pod ciśnieniem różnym od atmosferycznego, wyzwolenie energii potencjalnej lub kinetycznej przy przemieszczaniu ludzi lub ładunków w ograniczonym zasięgu oraz rozprzestrzenianie się materiałów niebezpiecznych podczas ich magazynowania lub transportu.
Inspekcja Transportu Drogowego
http://www.gitd.gov.pl/
Główny Inspektorat Transportu Drogowego, powołany do kontroli przestrzegania przepisów obowiązujących w zakresie wykonywania transportu drogowego i niezarobkowego przewozu osób i rzeczy, działa, mając na celu przede wszystkim eliminowanie wszelkich negatywnych zjawisk w transporcie drogowym.
GITG dokłada wszelkich starań, aby działalność przyczyniała się do:
- poprawy bezpieczeństwa w transporcie drogowym
- poprawy warunków socjalnych w transporcie drogowym
- ograniczenia degradacji dróg
- zwiększenia poziomu przestrzegania prawa przez kierowców i przedsiębiorców wykonujących przewozy drogowe
- ochrony rynku transportowego przed naruszeniami zasad uczciwej konkurencji
- ochrony środowiska naturalnego
- ciągłego doskonalenia systemu zarządzania jakością
- przeciwdziałania zagrożeniom korupcyjnym.
Wyższy Urząd Górniczy
http://www.wug.gov.pl/
Ustawowe zadania
Prezes Wyższego Urzędu Górniczego oraz dyrektorzy okręgowych urzędów górniczych i dyrektor Specjalistycznego Urzędu Górniczego sprawują nadzór i kontrolę nad ruchem zakładów górniczych, w szczególności w zakresie:
- bezpieczeństwa i higieny pracy;
- bezpieczeństwa pożarowego;
- ratownictwa górniczego;
- gospodarki złożami kopalin w procesie ich wydobywania;
- ochrony środowiska i gospodarki złożem, w tym według kryterium wykonywania przez przedsiębiorców obowiązków określonych w przepisach odrębnych od ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. - Prawo geologiczne i górnicze (Dz. U. z 2016 r. poz. 1131 i 1991 oraz z 2017 r. poz. 60, 202, 1089 i 1215) lub na ich podstawie;
- zapobiegania szkodom;
- budowy i likwidacji zakładu górniczego, w tym rekultywacji gruntów po działalności górniczej.
Państwowa Agencja Atomistyki
http://www.paa.gov.pl/
Państwowa Agencja Atomistyki, poprzez działania regulacyjne i nadzorcze, dąży do zapewnienia, by działalność mogąca powodować narażenie na promieniowanie jonizujące była prowadzona w sposób bezpieczny dla pracowników, społeczeństwa i środowiska.
Misję swą PAA realizuje poprzez:
- sprawowanie państwowego dozoru działalności mogących powodować narażenie na promieniowanie jonizujące;
- systematyczną ocenę sytuacji radiacyjnej kraju;
- podejmowanie odpowiednich działań w przypadku powstania zdarzeń radiacyjnych;
- współpracę w celu wypełniania zobowiązań Polski w zakresie bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej wynikających z traktatów, konwencji oraz umów międzynarodowych,
dysponując w tym celu:
- odpowiednimi - krajowymi i międzynarodowymi - instrumentami prawnymi;
- danymi z systemów monitoringu radiacyjnego;
- uprawnieniami do wydawania zezwoleń, prowadzenia kontroli i ewidencji;
- odpowiednio przygotowaną kadrą inspektorów i innych specjalistów.
Cele strategiczne:
- Zwiększenie poziomu zabezpieczeń źródeł promieniotwórczych w Polsce
- Rozwój kompetencji do realizacji Programu Polskiej Energetyki Jądrowej
- Wdrożenie zintegrowanego systemu zarządzania
Kontrola narażenia zawodowego
Wykonywanie obowiązków zawodowych, związanych z pracą w obiektach jądrowych, obiektach postępowania z odpadami promieniotwórczymi, a także przy wykonywaniu innych działalności związanych ze stosowaniem źródeł promieniowania jonizującego powoduje narażenie radiacyjne pracowników zwane narażeniem zawodowym.
W Polsce obowiązują zasady kontroli narażenia zawodowego wynikające z wdrożenia wymagań - wydanej 13 maja 1996 r. - dyrektywy Rady Unii Europejskiej nr 96/29/Euratom w sprawie podstawowych norm bezpieczeństwa dotyczących ochrony zdrowia przed promieniowaniem jonizującym pracowników i ogółu ludności. Dyrektywa ta jest zgodna z zaleceniami Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej (MAEA) opublikowanymi w 1996 r. w dokumencie pt. Basic Safety Standards for Protection Against Ionising Radiation and for the Safety of Radiation Sources (Safety Series No 115, IAEA, 1996).
Zasady kontroli narażenia zawodowego pracowników, transponowane z dyrektywy do polskiego prawa, zawarte są w rozdz. 3 ustawy Prawo atomowe, poświęconym bezpieczeństwu jądrowemu i ochronie radiologicznej oraz ochronie zdrowia pracowników. Zgodnie z nimi odpowiedzialność za przestrzeganie wymagań w tym zakresie spoczywa przede wszystkim na kierowniku jednostki organizacyjnej, który odpowiada za narażenie zawodowe podległych mu pracowników.
Do kierownika jednostki organizacyjnej należy także ocena dawek podległych mu pracowników, która w przypadku pracowników zaliczonych do kategorii A, zgodnie z wymogiem art. 21 ustawy Prawo atomowe, musi być dokonana na podstawie pomiarów wykonanych przez akredytowane laboratoria radiometryczne.
Prokuratura RP
https://pk.gov.pl/
Prokuratura wykonuje zadania w zakresie ścigania przestępstw oraz stoi na straży praworządności.
Obowiązki wymienione Prokurator Generalny, Prokurator Krajowy i pozostali zastępcy Prokuratora Generalnego oraz podlegli im prokuratorzy wykonują przez:
1) prowadzenie lub nadzorowanie postępowania przygotowawczego w sprawach karnych oraz sprawowanie funkcji oskarżyciela publicznego przed sądami;
2) wytaczanie powództw w sprawach cywilnych oraz składanie wniosków i udział w postępowaniu sądowym w sprawach cywilnych, z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych, jeżeli tego wymaga ochrona praworządności, interesu społecznego, własności lub praw obywateli;
3) podejmowanie środków przewidzianych prawem, zmierzających do prawidłowego i jednolitego stosowania prawa w postępowaniu sądowym, administracyjnym, w sprawach o wykroczenia oraz w innych postępowaniach przewidzianych przez ustawę;
4) sprawowanie nadzoru nad wykonywaniem postanowień o tymczasowym aresztowaniu oraz innych decyzji o pozbawieniu wolności;
5) prowadzenie badań w zakresie problematyki przestępczości oraz jej zwalczania i zapobiegania oraz współpracę z jednostkami naukowymi w zakresie prowadzenia badań dotyczących problematyki przestępczości, jej zwalczania i zapobiegania oraz kontroli;
6) gromadzenie, przetwarzanie i analizowanie w systemach informatycznych danych, w tym danych osobowych, pochodzących z prowadzonych lub nadzorowanych na podstawie ustawy postępowań oraz z udziału w postępowaniu sądowym, administracyjnym, w sprawach o wykroczenia lub innych postępowaniach przewidzianych przez ustawę, Dziennik Ustaw – 2 – Poz. 177 przekazywanie danych i wyników analiz właściwym organom, w tym organom innego państwa, jeżeli przewiduje to ustawa lub umowa międzynarodowa ratyfikowana przez Rzeczpospolitą Polską;
7) zaskarżanie do sądu niezgodnych z prawem decyzji administracyjnych oraz udział w postępowaniu sądowym w sprawach zgodności z prawem takich decyzji;
8) koordynowanie działalności w zakresie ścigania przestępstw lub przestępstw skarbowych, prowadzonej przez inne organy państwowe;
9) współdziałanie z organami państwowymi, państwowymi jednostkami organizacyjnymi i organizacjami społecznymi w zapobieganiu przestępczości i innym naruszeniom prawa;
10) współpracę z Szefem Krajowego Centrum Informacji Kryminalnych w zakresie niezbędnym do realizacji jego zadań ustawowych;
11) współpracę i udział w działaniach podejmowanych przez organizacje międzynarodowe lub ponadnarodowe oraz zespoły międzynarodowe, działające na podstawie umów międzynarodowych, w tym umów konstytuujących organizacje międzynarodowe, ratyfikowanych przez Rzeczpospolitą Polską;
12) opiniowanie projektów aktów normatywnych;
13) współpracę z organizacjami zrzeszającymi prokuratorów lub pracowników prokuratury, w tym współfinansowanie wspólnych projektów badawczych lub szkoleniowych;
14) podejmowanie innych czynności określonych w ustawach.
Bibliografia
Bryła R. (2011) BHP, Katowice: Wydawnictwo Elamed.
Dołęgowski B., Janczała S. (2008), Praktyczny poradnik dla służb bhp, Gdańsk: Ośrodek Doradztwa i Doskonalenia Kadr sp. z o.o.
Karczewski J.T., Karczewska K.W. (2012), Zarządzanie bezpieczeństwem pracy, Gdańsk: Wydawnictwo Ośrodek Doradztwa i Doskonalenia Kadr Sp. z o.o.
Rączkowski B. (2009), BHP w praktyce, Gdańsk: Wydawnictwo Ośrodek Doradztwa i Doskonalenia Kadr Sp. z o.o.
Źródła internetowe: http://isap.sejm.gov.pl/ https://www.ciop.pl/ https://www.pip.gov.pl/pl https://www.gov.pl/ https://gis.gov.pl/ https://www.napofilm.net/pl http://stat.gov.pl/
Kod QR do tego wpisu
Strona
Ten link przenosi na górę strony
